การวางแผนงานสอบบัญชี

ก่อนที่เราจะมีการวางแผนงาน เราต้องกำหนดวัตถุประสงค์ขึ้นก่อน
· วัตถุประสงค์ของการสอบบัญชี คือ เพื่อให้ผู้สอบบัญชีสามารถแสดงความคิดเห็นต่องบการเงินว่า งบการเงินนั้นได้จัดทำในส่วนสาระสำคัญเป็นไปตามแม่บทบัญชีในรายงานทางการเงินหรือไม่
· การวางแผนงานสอบบัญชี คือ การกำหนดขอบเขตการปฏิบัติงาน วิธีการ และเวลาที่ใช้ในการตรวจสอบ เพื่อรวบรวมหลักฐานการสอบบัญชีเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

ในแผนที่เราวางไว้นั้นต้องมี
1. วัตถุประสงค์
2. แผนการปฏิบัติการ จะต้องบอกลักษณะ ระยะเวลา ขอบเขต ของการตรวจสอบ
3. การปฏิบัติการตามแผนที่วางไว้

ขั้นตอนการวางแผนงานสอบบัญชี

ขั้นที่ 1 การพิจารณารับงานสอบบัญชี
ควรพิจารณาความเสี่ยงเป็นหลัก โดยดูจากผู้บริหาร สอบถามข้อมูลทั่วไปจากผู้บริหารและพนักงาน การเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีของผลิตภัณฑ์ ลักษณะการเป็นเจ้าของ นโยบายเกี่ยวกับการดำเนินธุรกิจ ประสบการณ์และชื่อเสียงของผู้บริหาร วิธีปฏิบัติงานของกิจการที่ตรวจสอบ

ขั้นที่ 2 การรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับธุรกิจที่ตรวจสอบ
ตรวจเยี่ยมสถานประกอบการ ต้องพกพาความสงสัยเยี่ยงผู้ประกอบวิชาชีพไปด้วย โดยสัมภาษณ์ผู้บริหาร พนักงาน และขอตรวจดูบัญชีของกิจการ

ขั้นที่ 3 การวิเคราะห์เปรียบเทียบในเบื้องต้น
ดูอัตราส่วนทางการเงิน อัตราส่วนของสินค้าคงเหลือ

ขั้นที่ 4 การกำหนดระดับความมีสาระสำคัญ (Materiality Level)
ระดับความไม่ถูกต้องของรายการและข้อมูลที่ผู้สอบบัญชียอมรับได้ โดยผู้สอบบัญชีสามารถแสดงความเห็นต่องบการเงินอย่างไม่มีเงื่อนไขได้ แม้ว่า จะพบความไม่ถูกต้องของรายการและข้อมูลในงบการเงินซึ่งมิได้มีการปรับปรุงแก้ไข
สาระสำคัญ อาจกำหนดโดยลักษณะของการแสดงข้อมูลที่ขัดต่อข้อเท็จจริง เพราะบางรายการอาจมีสาระสำคัญ ถึงแม้ว่าจะไม่สามารถระบุจำนวนเงินได้ เป็นข้อมูลที่ขัดข้อเท็จจริงเชิงคุณภาพ เช่น การเปิดเผยนโยบายบัญชีที่ไม่ถูกต้องและไม่เพียงพอ

ขั้นที่ 5 ประเมินความเสี่ยงในการสอบบัญชีที่ยอมรับได้

ขั้นที่ 6 ทำความเข้าใจในระบบการควบคุมและการประเมินความเสี่ยงจากการควบคุม

ขั้นที่ 7 การพัฒนาแผนการสอบบัญชีโดยรวมและแนวการสอบบัญชี

การพิจารณารับงานสอบบัญชี
แบ่งออกเป็น 2 กรณี คือ
1. การรับงานสำหรับลูกค้าใหม่ ให้ตรวจสอบดูว่ากิจการเคยมีผู้ตรวจสอบบัญชีคนเก่าหรือไม่ ถ้ามีต้องส่งหนังสือไปยังผู้สอบบัญชีเดิมและสอบถามว่า มีเหตุผลทางมรรยาทของวิชาชีพหรือไม่ ถ้าเขาตอบกลับมาว่ามี ผู้สอบบัญชีใหม่ต้องให้กิจการส่งหนังสือแจ้งให้ผู้สอบเดิมบอกเหตุผลนั้นมายังผู้สอบบัญชีใหม่
2. การรับงานสอบบัญชีสำหรับลูกค้ารายเดิม ผู้สอบบัญชีต้องพิจารณาและประเมินความเสี่ยงว่าตนจะรับงานต่อหรือไม่

คำศัพท์บัญชีที่ควรรู้

1. Account balance ยอดคงเหลือในบัญชีหรือยอดดุลในบัญชี
2. Accounting entry รายการบันทึกในสมุดบัญชี
3. Accounting eviderce หลักฐานการบัญชี
4. Accounting policy นโยบายการบัญชี
5. budget period รอบระยะเวลางบประมาณ
6. compliance audit การตรวจสอบการปฏิบัติตามข้อกำหนด
7. funds flow statement งบกระแสเงินทุน
8. liquidation value มูลค่าชำระบัญชี
9. periodicity/assumption งวดเวลา/ข้อสมมติฐานทางการบัญชี
10. public accountant ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต